top of page

DÖNEM 5
Göz Hastalıkları
Göz Hastalıkları
- Orbita duvarları 7 adet kemikten oluşur:
- etmoid
- zygomatik
- frontal
- lakrimal
- maksillar
- palatin
- sfenoid
- Zinn halkasından başlamayan göz kasları: m. obliquus inferior, m. levator palpebra superior.
- Lateral rektus kası siniri: 6. kranial
- Superior oblik kas siniri: 3. kranial.
- M. obliquus superior gözü dışa aşağıya baktırır.
- M. obliquus inferior gözü dışa yukarıya baktırır.
- Bulbus okulinin tabakaları:
- tunica fibrosa
- tunica vasculosa
- tunica nervosa
- Tunica fibrozanın içerdiği yapılar: sklera, kornea, limbus.
- Korneanın kırma gücü: 43 dioptri.
- Kornea damar içermez.
- Kornea epitelinin rejenerasyon yeteneği vardır, kornea bazal membranının rejenerasyon yeteneği yoktur.
- Korneanın en kalın tabakası: stroma.
- Kornea refleksi afferenti 5. kranial efferenti 7. kranial.
- Kornea sinirleri miyelinsizdir.
- Kornea ve skleranın birleşim yeri: limbus.
- Tunica vasculosa (uvea) 3 yapıdan oluşur: iris, silier cisim, koroid.
- Göze rengini veren tabaka: iris.
- M. sfinkter pupilla parasempatik inervasyonludur göze miyozis yaptırır.
- Silier cismin görevleri: akomadasyon, aköz hümör üretimi.
- Silier cisim kasılınca zinn halkası gevşer ve lens bombeleşir böylece kırıcılık artar.
- Lensin kırıcılığı: 20 diyoptri.
- Lensin inervasyonu yoktur ve avaskülerdir.
- akomodasyon triadı:
- lensin bombeleşmesi
- miyozis
- konverjans
- Silier cismin cerrahi girişimlerde kullanılan yüzü: pars plana.
- Lnesin opaklaşması: katarakt.
- Yaşlılığa bağlı lens elastikiyetinin azalmasıyla akomodasyonun güçleşmesi: presbiyopi.
- Retina: retina pigment epiteli ve nörosensöryel retinadan oluşur.
- Retinanın iki tabakası yapışık değildir ayrılmaları durumunda: retina dekolmanı.
- Nörosensöryel retinanın 9 katmanı vardır.
- Retinanın en ince olduğu nokta: fovea.
- Retinanın arteri: a. centralis retina (oftalmik arterin dalı)
- Foveada rod hücreleri bulunmaz.
- Perifere gidildikçe rod hücreleri artar, koni hücre konsantrasyonu azalır.
- Retinitis pigmentosa en önemli semptomu: gece körlüğü.
- Refraktif cerrahi yapılabilmesi için refraksiyon stabil olmalıdır.
- Ametropi: kırma kusuru olan gözdür. 3 türü vardır:
- miyopi
- hipermetropi
- astigmatizm
- Akomodasyon spazmı: silier kas sürekli kasılır ve miyopiye kayış olur.
- Akomodasyon felci: 3. KS felcinde görülür hipermetropiye kayış olur.
- Basit miyopi ileri yaşlarda progrese olmaz ve fundusta patolojik değişiklikler yoktur.
- Dejeneratif miyopi ileri yaşlarda da progrese olur ve dejeneratif değişikliklere sebep olur:
- makülada fuchs lekesi
- tigre retina
- periferik retina dejenerasyonları
- posterior stafilom
- Hipermetropide görülen baş ağrısı ve göz yorgunluğu: astenopi.
- Hipermetropide aşırı akomodasyon sebebiyle ezotropya (içe şaşılık) gelişebilir.
- Corpus ciliare felci: siklopleji.
- Sikloplejik ilaçlar: atropin, siklopentonat, topikamid, fenilefrin.
- M. orbicularis oculi kası gözleri kapatır siniri fasial sinirdir.
- M. levator palpebra süperior kası üst göz kapağını kaldırır ve siniri 3. KS.
- Müller kası kapağa tonus kazandırır sempatik inervedir.
- Trikiazis: kirpiklerin içe dönmesidir.
- Hordeolum (arpacık) göz kapağı bezlerinin ağrılı iltihabıdır.
- Şalazyon bezin ağrısız tıkanmasıdır.
- En sık görülen malign göz kapağı tümörü: bazal hücreli karsinomdur.
- Trikiazis: kirpiklerin içe dönmesidir.
- Parodoksik lakrimasyon (timsah gözyaşları) bells paralizisi sonrası ortaya çıkabilen yemek yeme ile gözlerde yaşarmadır.
- Schirmer testi gözyaşının su içeriğinin (aköz) miktarını ölçer.
- Konjunktiva iki bölümden oluşur: bulber konjunktiva (sklera üzerinde), palpebral konjunktiva (kapak altında).
- Konjunktivadaki sekresyonlar:
- Seröz sekresyonlar: viral ve toksik nedenler
- Müköz sekresyonlar: vernal konjunktivit
- Pürülan sekresyonlar: bakteriyel
- Mükopürülan sekresyonar: Klamidya enfeksiyonu
- Konjunktivada foliküller: stromada lenfoid doku hiperplazisi sonucudur.
- Konjunktivada papillalar vasküler yapılardır.
- Konjunktivada yalancı membran nedenleri: adenovirüs, gonokok.
- Konjunktivada gerçek membran nedenleri: b hemolitik streptokok, difteri.
- Kemozis: Konjunktiva ödemi.
- Mevsimsel konjunktivit (saman nezlesi): tip 1 hipersensitivite reaksiyonu.
- Vernal konjunktivit (bahar nezlesi): Tip 1+4 hipersensitivite reaksiyonu.
- Vernal konjunktivit bulguları:
- Dev papiller hipertrofi (kaldırım taşı manzarası)
- Limbal horner trantas noktaları (folikül içinde eozinofil birikimi)
- Korneada shield (kalkan) ülserleri
- Kontakt lense karşı gelişen hipersensitivite reaksiyonu: dev papiller konjunktivit.
- Gonokoksik konjunktivit sağlam kornea epiteline invaze olabilir.
- Konjunktival membran ve preauriküler lap yapan bakteriyel konjunktivit etkeni: gonokok.
- Klamidyal konjunktivitler: erişkin inklüzyonlu konjunktivit ağrısız preauriküler lap yapar, trahom ağrılı lap yapar.
- Gelişmemiş ülkelerde enfeksiyon körlüklerinin en sık sebebi: trahom.
- Kapakta ödem ve deride veziküllerle karakterize viral konjunktivit etkeni: HSV.
- Yenidoğan konjunktivitleri (oftalmia neonatorum):
- Kimyasal (6-12 saat)
- Gonokoksik (2-4 gün)
- Bakteriyel (5 gün-3 hafta)
- HSV tip 2 (5-7 gün)
- Klamidya (5 gün-2 hafta)
- En yaygın konjunktiva tümörü: nevüs.
- Keratitler ağrı ve görme kaybı yaparken konjunktivitler bunu yapmaz.
- Korneal abrazyon tanısı floresein boyama ile konulur.
- Sağlam kornea epiteline penetre olabilen ajanlar:
- Difteri
- Neisseria türleri (gonokok, meningokok)
- Listeria
- Shigella
- Hemophilus türleri
- Kornea ülserlerinde steroidler kontrendikedir.
- Gelişmiş ülkelerde en sık enfeksiyöz korneal körlük nedeni: stroml keratit (hsv-1).
- Konjunktivitte kültür yapılmasına gerek yoktur, keratitte kültür yapılır.
- Bağışıklık sistemi baskılanmış kişide organik madde ile oküler travma sonucu gelişen keratit: fungal keratit.
- Korneanın düzensiz bir koni şeklini aldığı ilerleyici hastalık: keratokonus.
- Kornea epitel ve stromasında kalsiyum birikimi: band kerotopati.
- Skleritin episkleritten en önemli farkı: ağrı.
- Anterior üveit bulgulsrı: ışıkla artan ağrı, fotofobi, iris ödemi sebepli miyosiz, görmede azalma, sinek uçuşmaları.
- Erişkinde en sık primer intraoküler malignite: koroid malign melanomu.
- En sık katarakt sebebi: yaşa bağlı (senil) katarakt.
- Senil katarakt:
- Nükleer
- Supkapsüler
- Kortikal
- Nükleer kataraktta lens sertleşir ve ilerleyici kırıcılık miyopisi gelişir.
- Kortikal katarakt evreleri: entümesan, matür, morgagni...
- Kortikosteroid kullanımı sonucu gelişen katarakt: posterior subkapsüler katarakt.
- Patolojik (metabolik) katarakt nedenleri: dm, hipotiroidi, hipokalsemi, galaktozemi.
- Komplike kataraktın en sık sebebi: kronik anterior üveit.
- Konjenital katarakt tedavi edilmezse ampliopi gelişir.
- Katarakt cerrahisi erken postoperatif en sık komplikasyon: kornea ödemi.
- Katarakt cerrahisi geç postoperatif en sık komplikasyon: arka kapsül opasitesi.
- Gelişmiş ülkelerde 40-65 yaş arası en sık irreversible körlük nedeni: glokom.
- Glokomda görme alanı periferden santrale doğru bozulur.
- Tanometre ile göz içi basıncı ölçülür.
- Göz içi basıncının normali <22mmhgdir.
- Konjenital glokomda kornea çapının artması: buftalmus.
- Santral retinal arter tıkanıklığı tek taraflı ağrısız görme kaybı yapar.
- Oftalmoskopide japon bayrağı görüntüsü: santral retinal arter tıkanıklığı.
- Santral retinal ven tıkanıklığı da tek taraflı ağrısız görme kaybı yapar ama arter tıkanıklığından daha yavaş seyirlidir.
- Oftalmoskopide retinal hemorajiler, atılmış pamuk manzarası, tek taraflı papil ödemi: santral retinal ven tıkanıklığı.
- Santral retinal ven tıkanıklığında sekonder glokomun sebebi: neovaskülarizasyon.
- Diyabetik retinopatinin ilk klinik bulgusu: mikroanevrizmalardır.
- Retina dekolmanı:
- Yırtıklı retina dekolmanı
- Traksiyonel retina dekolmanı
- Eksudatif retina dekolmanı
- Retina dekolmanı bulguları: fotopsi (ışık çakmaları), floaters (cisim uöuşmaları), görmede azalma.
- Eksudatif ve traksiyonel dekolmanda yırtık yoktur.
- İleri yaş irreversible körlüğün en sık nedeni maküla dejenerasyonudur.
- Maküla dejenerasyonunun iki tipi vardır: kuru tip, yaş tip.
- Çocukluk çağının en sık intraoküler malignitesi: retinablastoma.
- Yenidoğanda en sık lökokori nedeni: retinablastom.
- Kalıtımsal retinablastom %50 bilateralken kalıtımsal olmayanı tek taraflıdır.
- Retinablastoma taramasında kırmızı refle testi kullanılır.
- Optik sinir sinapsını lateral genikulat cisimde yapar.
- Horner sendromu + ağrı = karotis arter anevrizma rüptürü düşün.
- Horner sendromu + sigara hikayesi = Pankost tümör düşün.
- Retrobulber optik nevritte gözdibi muayenesi normaldir.
- Arteritik anterior iskemik optik nöropatinin en sık sebebi temporal arterit.
- Temporal arteritte sedim ve crp yükselir, altın standart tanı yöntemi temporal arter biyopsisidir.
- Bilateral pupil ödem sebepleri: intrakranial kitle, intrakranial hipertansiyon.
- Unilateral ekzoftalmus nedenleri: orbital selülit (görme bozuk, göz hareketleri ağrılı), karotid kavernöz fistül (pulsatil), amfizem (orbita medial duvar kırığı).
- Bilateral ekzoftalmus nedenleri: hipertiroidi (graves), kavernöz sinüs tromboflebiti.
- Preseptal selülitte kaslar ve optik sinir etkilenmez.
- Orbital tomogrofide gözyaşı bulgusu: blowout fraktürü.
- Orbita kırıkları en sık medial ve inferior duvardan (taban kırığı) olur.
- Ayçiçeği kataraktı: lenste yabancı cisim.
- 50 yaş üzeri hasta, kırmızı göz, şiddetli baş ağrısı, bulantı-kusma, ışık etrafında renkli halkalar: akut açı kapanması glokomu.
Sena Ekici
20 Mart 2021
bottom of page