Ca ve P METABOLİZMASI HORMONLARI

1)Total vücut Ca unun %0.1 i ECF de,%1 i hücrelerde,kalanı kemiklerde (hidroksiapatit kristalleri şeklinde) depolanmış haldedir.

2)Kanda Ca 3 şekilde taşınır:

İyonize Ca:%50 si-serbest form (aktif formu)

Protein bağlı Ca:%40 (%90 oranında albümine bağlı)

Kompleks oluşturmuş Ca:%10

3)Hipokalsemi sinir sisteminde uyarılmaya neden olur/tetani oluşturur.

4)Alınan Ca un %30 u emilir.

5)Böbreklerden filtre edilen Ca un yaklaşık %98 i geri emilir.

FOSFAT;

6)%80 den daha fazlası Ca ile birlikte hidroksiapatit kristalleri formunda bulunur.

7)İnorganik P ın %10 u proteinlere bağlıdır.

8)Ca a göre daha yüksek oranlarda absorbe edilir.(sindirim esnasında)

9)Asıl depolandığı yer kemiktir.

10)P ve Ca ince bağırsaktan emilebilmek için D vit. ne ihtiyaç duyarlar.

11)Ca metabolizmasında görev alan organ sistemleri:

-İskelet

-GI trakt

-Böbrekler

12)Ca metabolizmasında etkili kalsitropik hormonlar:

-Paratiroid hormon(PTH)

-Kalsitonin

-Vitamin D(1,25 dihidroksikolekalsiferol)

-Paratiroid hormon ilişkili protein(PTHrP)

-Fibroblast büyüme faktörü 23(FGF23)

13) Kalsitonin;kan Ca unu azaltır.

Osteoklastları baskılayarak kemiklerden Ca rezorpsiyonunu azaltır.

14)PTH;kan Ca düzeyleri düştüğünde böbreklerden Ca emilimini arttırır,P emilimini azaltıp atılımını arttırır.

D vit. aktivitesini arttırır.

Osteoklastları stimüle eder.

15)Vit. D3:

Kanda Ca u arttırır.

Osteoklastları stimüle eder.

Bağırsaktan Ca ve P emilimini arttırır.

16)PTH ilişkili protein:

PTH ve PTHrH farklı gen ürünleri.

Fonksiyonel bdnzerlik gösterirler.

PTH sadece paratiroid bezinde sentezlenirken ,PTHrH ;beyin,pankreas,kalp..birçok dokuda sentezlenebilir.

Farklı dokulardaki benzer reseptörlere bağlanırlar.

17)FGF23:

Kemik osteosit hücrelerinde sentezlenirler.(yüksek P lı diyet sentezini arttırır. )

Proksimal tübüllerde Na/PO4 ko-transporterlerinin aktivitesini azaltarak ve Vit.D sentezini baskılayarak serum P düzeylerini azaltmaya çalışırlar.

18)P metabolizmasında ana kontrol FGF23 üzerinden gerçekleşir.

19)Serum P düzeyini algılayan reseptör henüz bulunamadı.

20)Fizyolojik aralığı geniş olduğu için P daki değişiklikler daha kolay tolere edilir.

21)Yüksek miktarlarda D vit. PTH sentezini baskılar.

22)PTH un fragmantasyona uğradığı başlıca yerler:karaciğer, böbrek

23)Parathormonun böbreklerde etki ettiği yer:proksimal tübüller

24)Primer hiperparatiroidizm:paratiroid tümörler (adenoma)

Hiperkalsemi

Böbrek taşları

Kemikte dekalsifikasyonlar

25)Sekonder hiperparatiroidizm:hipokalsemi de gelişir.

26)Hipoparatiroidizm:hipokalsemi,hiperfosfatemi görülür.

27) Psödohipoparatiroidizm:normal veya yüksek PTH (PTH a direnç var)

Hipokalsemi,hiperfosfatemi

VİTAMİN D;

28)İki formu var:D2,D3

29)7dehidrokolekalsiferol-kolekalsiferol-25 hidroksivitamin D3-1,25 dihidroksivitamin D3

30)Son basamak 1 a-hidroksilaz enzimiyle böbreklerde gerçekleşir.

31)Kullanılan enzimler:sitokrom p450 oksidazlar

32)Klinikte ölçülen form:25-(OH)2D

33)En aktif form:1,25(OH)2D

34)Vit. D reseptörü nükleusta bulunup retinoik X reseptörü ile heterodimer oluşturur.

35)Hastalıklar:

Riketsia(çocuklarda mineralizasyon bozukluğu)

Osteomalazi,osteoporoz/yetişkin formu