top of page

DÖNEM 2

KOMİTE 5

MİKROBİYOLOJİ

Yüzeyel Mikozalar ve Deri Mikozaları

  1. Pityriosis versicolor ve tinea nigra deride bulunur . Siyah piedra ve beyaz piedra kıl ve saçta bulunur.
  2. Pityriosis versicolor etkeni------>Malessezia furfur
  3. Tinea nigra etkeni----->Exophila werneckiii
  4. Beyaz piedra etkeni---->Trichosporon beigelli
  5. Siyah piedra etkeni--->Piedraia hortae

PİTYRİOSİS VERSİCOLOR

  1. İnsan derisinin normal flora üyesidir ama uygun ortam bulduğunda çoğalıp farkedilebilir.
  2. Basidiomycetes sınıfında yer alır. Bu cins üç tür içerir: 1)Malessezia furfur,2)m.sympodialis ve m.pachydermatis. İlk ikisi insan derisinden diğeri ise köpeklerden soyutlanmıştır.
  3. Mikroskopta oval,elipsoit veya silindirik şeklinde görülürler. Besiyerinde hif oluşmaz kısa germ tüpler oluşabilir.Direkt dokudan örnek alındığında hifler de görülebilir.
  4. Lezyonlar:pullu,tek tek,birbirinden ayrı,hipo veya hiperpigmente deriden kabarık olmayan lekeler şeklindedir. Genellikle açık tenlilerde hiperpigmente (daha koyu),esmerlerde hipopigmente (daha açık)lekeler görülür.
  5. Lekeler genellikle boyun,omuzlar,kollar,göğüs ve sırttadır. Bacaklarda, karın bölgesinde ,nadiren kasıklarda ve okul çağı çocuklarda yüzde de görülebilir.
  6. İnsandan insana bulaşabilir. Bu direkt temas ,kontamine giysiler veya yatak çarşafı aracılığıyla olur.
  7. Mkarna köfte görünümü vardır mikroskobik görünümde. Yuvarlak maya hücreleri köfteye ,hifler ise makarnaya benzetilmiştir.
  8. Tedavi: %2 selenium sülfitli losyon ,azollü kremler veya 5-10 günlük 200 mg 1gün oral ketokonazol veya itrakanazol tedavisi etkilidir. Yaygın olduğunda antifungal oral ilaçlar kullanılır.

PİEDRA

  1. Piedra,kılların küçük nodüllü hastalığıdır.

Kara piedra:

1. etken esmer bir küf olan piedraia hortaedir. Sıklıkla saçı seyrek olarak sakal,bıyık,koltuk altı ve pubis kıllarını tutar.saçta kıl boyuca küçük ve taş sertliğinde kara nodüller yapar.

2. Kloramfenikollü SDA'da koyu yeşil , kahverengi veya kara ,ortası kabarık çevresi basık,küçük besiyerine yapışık koloniler yapar.

3. Nodülün olduğu kıl bölgesinden %25 KOH ile hazırlanan preparatlarda saçın yüzeyi çevresinde septalı hifler ve aksporlar halinde görülür.

Ak Piedra:

1.Etken trichosporon beigelii'dir. çoğunlukla sakal ve bıyıkta bazen saçta ve pubis kıllarında da görülebilir.

2.kılların etrafında yumuşak , hamur kıvamında , beyaz ,sarımsı, bej veya yeşilimsi nodüller oluşur.

3.%10'luk KOH ile hazırlanan preparatlarda septali hifler ve hiflerin bölünmesi ile ortaya çıkana atrosporlar görülür.

Tedavi:hem kara hem de ak piedrada tedavide en iyi yol kılların tedavi edilmesidir. Daha sonra günde iki kez klotrimozal veya mikonazol krem uygulanır. Ağız yoluyla tedavisi yok.

TİNEA NİGRA

  1. Etken cladosporium (Exophila) werneckii'dir.
  2. T.nigra deri yüzünde ,çoğunlukla avuç içlerinde ve parmakların iç yüzünde ,daha seyrek olarak ayak tabanında görülür.
  3. kaygan yüzeyli ve kepeklenme göstermeyen kahverengi veya kara lekelerle ortaya çıkar.
  4. Tedavi: lezyonun olduğu bölge bir lamın kenarı veya bistürü ile kazınır. Keratolik ilaçlar ve yerel antifungal kremler kullanılır.

KERATOMİKOZ (MİKOTİK KERATİT)

1. Etken:saprofit mantarlar(aspergillus,fusorium,alternaria candida)histoplasma capsulatum.

2. Klinik bulguar:Korneal ülser

3.Tanı:korneal kazıntı veya operasyon materyalinin direkt incelenmesi ve kültür.

4.Tedavi: cerrahi(kerotoplasti),topikal pimorisin,nistotin amfoterisin.

 

DERİ MİKOZALARI

  1. Dermatofitler enfekte dokuda daima hifler ve artrosporlar oluşturarak ürerler.
  2. insan(antropofilik), hayvan(zoofilik) ve toprak(geofilik) kaynaklı olabilir.
  3. Zoofilik türler başta kedi,köpek,inek,at,kemirgenler olmak üzere memeli ve nadiren kanatlı hayvanlardan kaynaklanır.ör: m.canis(köpek), t.verrucosum(sığır), t.mentagrophytes(tarla faresi,kirpi)den insana geçebilir.
  4. Dermatofitler keratinaz üretirler ve kerantine affiniteleri vardır. kıl içinde (endothrix) veya dışında (ectothrix) yerleşebilirler.
  5. Eşeysiz üreme özelliklerine göre incelenir. Eşeysiz olarak iki tüp konidyum üretir.
  6. bunlar;büyük, çok hücreli ,düz ve pürtüklü,ince ve kalın damrlı makrokonidyum ve daha küçük,tek hücreli,düz duvarlı mikrokonidyum şeklindedir.
  7. SDA besiyerine konan kloromfenikal bakteri üremesini engeller. Siklohegzimic ise dermatofit dışındaki kontaminant küflerin üremesini engeller.
  8. İnsanda hastalık oluşturan dermatofitler 3 cinse ayrılır:
  9. a)Epidermophyton cinsi:Bu cinsin tek türü olan e.floccosum yalnızca insanda enfeksiyon yapar.
  10. b)Microsporum cinsi: 3 önemli türü vardır . M.gypseum, M.audounii, M.canis
  11. c)Trichopyton Cinsi: Hakim spor şekli mikrokonidyumlardır. önemli türleri: T.rubrum, T.mentaghophytes, Tschoenleinii,T.verrucosum, T.violaceum.
  12. T.mentaghophytes'te spiral hifler görülür. Spiral hif bu mantara özgüdür.
  13. T.schoenleinii eskiden çocuklar arasında yaygın olan ve saç kayıplarına neden olan mantardır.Hatta bakterilerde bu duruma eşlik edebilir.
  14. Dermatofitler saçı endotriks(Trichophyton), ektotriks ve favik(T.schoenleinii) olmak üzere üç şekilde tutarlar. Endokriste sadece sporlar saçın içindeyken favusta hifler de saçın içerisinde görülür.
  15. Dermatofitoz lezyonları tinea olarak adlandırılır. Lezyonlar bulundukları anatomik bölgeye göre tanımlanır. Tinea capitis--->başta, Tinea corporis--->gövde de, Tinea pedis--->ayakta,Tinea barbe--->yüz ve boyundaki sakallı bölgede ,Tinea manum--->Tinea unguim---<ayak ve el tırnağında
  16. Tinea Capitis: Üç klinik şekli var 1-->yüzeyel(tinea capitis superficialis), 2--->derin8tinea capitis profunda)--->favus
  17. Tinea Corporis: En sık T.rubrum ile ortaya çıkar. Her üç cinsle de oluşabilir. Her yaşta görülür. Asıl aktif olan kısım etraftır. Çevreye yayıldıkça ortası solar.
  18. Tinea Pedis: En sık T.rubrum veya T.mentagrophytes daha az olarak da E.floccosum ile oluşur. Ayaklarda ortaya çıkar ve atlet ayağı da denir.
  19. Tinea Manum: Elde görülür. En sık etken T.rubrumdur.
  20. Tinea Ungium: T.mentagrophytes ve E.floccosum ile oluşur. tırnakta görünüm bozukluğu yapar ve yıllarca devam eder.
  21. Tinea Barba. yüz ve boyundaki sakallı bölgede ortaya çıkar. T.verrucosum en sık etkendir.
  22. İD reaksiyonu: Mantar infeksiyonlu bireylerin bazılarında mantarların kendilerine veya metabolizma artıklarına karşı organizmada ileri derecede bir duyarlılık oluşur ki bu duruma id reaksiyonu denir.Vezikül içindeki bu lezyonda mantar bulunmaz ve asıl lezyonun tedavisi ile bu da iyileşir. en sık ellerde görülür.
  23. Dermatofitozların kesin tanısı mikolojiktir.
  24. Dermatofitlerin identifikasyonu: 1->Koloni özellikleri,2->Mikroskobik inceleme, 3->Lam kültürü, 4->Fizyolojik testler: İnvitro kıl delme deneyi, üre hidrolizi, pirinç taneleri üzerinde üreme.
  25. Topikal tedavi: en yaygın kullanılan topikal ilaçlar mikanazol,klotrimazol,ekokonazol,sulkonazol gibi imidazol türevleridir.
  26. Sistemik tedavi: Griseofulvin,azol türevlerinden ketokonazol, itrakonazol, flukonazol;alilamin türevlerinden terbinafin kullanılır.

Büşra AKGÖZ

4 Mayıs 2021

bottom of page