top of page

DÖNEM 2
KOMİTE 5
FİZYOLOJİ
DUYSAL KORTEKS
- Primer duyu bölgeleri; Kortekse gelen duyuların ilk olarak şuura ulaştığı yer.
- Primer somatik duyu merkezi--> Brodmann'ın 3,1,2 numaralı sahaları
- Primer görme merkezi-->Brodmann'ın 17 numaralı sahası
- Primer işitme merkezi-->Brodmann'ın 41 numaralı sahası
- Primer tat merkezi-->Brodmann'ın 43 numaralı sahası
- Primer koku merkezi-->Bradmann numarası yok. Priform korteks ve korteks periamigdaloideus
- Primer somatik duyu merkezi, duyular primer alana gelmeden önce talamusa uğrar.
- vücudun genellikle karşı yarımı ile ilgili somatik duyuları taşır.
- Primer somatik duyu bölgesindeki Brodmann sahalarının bazılarının farklı duyular ile uyarılabildiği gösterilmiştir.
- Brodmann 3b ve 1--> Deriden gelen mekanik duyu
- Brodmann 2-->Derin dokulardan gelen basınç duyusu
- Brodmann3a--> Kas iğciklerinden gelen duyular için daha hassas olduğu gösterilmiştir.
- Somatik duyusal korteksin tabakları;
- 1)Moleküler Tabaka
- 2)Dış Granüler Tabaka
- 3)Küçük Piramidal Hücre Tabakası
- 4)İç Granüler Tabaka
- 5)Büyük Piramidal Hücre Tabakası
- 6)Poliformik /fuliform Hücre Tabakası
- 1 ve 2. tabakalara alt beyin merkezlerinden kolaylaştırıcı sinyaller gelir.
- 2 ve 3. tabakalara korpus kallosum aracılı karşı tarafa akson gönderir.
- 4.tabakaya gelen sinyaller yukarı ve aşağı kortekse gönderir.
- 5.tabaka bazal ganglion beyin sapı ,serebelluma aksonlar gönderir.
- 6.tabaka talamusa aksonlar gönderir.
- Gelen sinyaller ilk olarak 4. tabakayı uyarır,buradan kortekse(yukarı ve aşağı )yayılır.
- Sekonder somatik duyu merkezlerinin afferentleri;ipsilateral tarftaki talamustan , kontralateral taraf primer somatik duyu alanından alır.
- Sekonder somatik duyu alanlarının efferentleri;önemli bir kısmı primer somatik duysal kortekse , motor kortekse ulaşır.
- Primer somatik duyu merkezi lezyonlarında -->iki nokta diskriminasyonu, stereognosia,pozisyon duyusu, vibrasyon duyusu bozulur.
- Ağrı ve ısı duyusunun lokalizayonunu belirlemekte zorluk gelişir. Bulgular vücudun karşı yarımında gözlenir.
- Sadece sekonder duyu merkezini etkileyen lezyonlarda önemli bir duyu kaybı gözlenmez.
- Primer görme alanının afferent lifleri corpus genikulatum lateraleden gelir.
- Sekonder görme alanı-->Brodmann'ın 18-19 ve 30 numaralı alanlarıdır.
- Primer görme merkezi lezyonunda lezyonun büyüklüğüne bağlı olarak hastada görme kayıpları oluşur.
- Sekonder görme merkezini lezyonunda objeleri,çizimleri ve yüzleri tanıyamama ,renkleri isimlendirememe ve tonlarını ayırt edememe ve objelerin hareketini algılayamama gibi bulgular ortaya çıkar.
- Primer işitme merkezinin afferentleri corpus genikulatum medaialeden gelir.
- işitmenin assosiasyon alanı ise Brodmann'ın 42 nolu alanıdır.
- primer işitme merkezini rostral kısmı daha yüksek frekanslı sesler ile ilgilidir.
- kaudal kısmı ise dah düşük frekanslı sesler ile ilgilidir.
- Sumasyon kolonları; her iki kulağa verilen ses stimuluslarına hassas nöronlardan oluşur.
- Supresyon kolonları; kontralateral kulağa verieln sesle uyarılırken ,ipsilateral kulağa verieln sesle inhibe olan nöronlardan oluşur.
- İşitme yolları üst merkezlere bilateral ulaşır.
- Primer işitme merkezinin tek taraflı lezyonunda kontralateral tarafta daha fazla olmak üzere,kısmi işitme kaybı ,seslerin lokalizasyonunu belirlemede zorlanır.
- Wernicke Alanı(Gnostik alan); Brodmann'ın 5,7,39 ve 40 nolu alanlarıdır. Görsel ,somatik ve işitsel alanlar arasındaki integrasyonu sağlar.
- Wernicke afazisi; Kısmı hasarında kişiler işitebilir,konuşulanı veya yazılanı anlayabilir ancak ifade edilen düşünceyi yorumlayamazlar.
- Global Afazisi; Eğer hasar çok genişse kişi konuşulanı anlayamaz ve iletişim kuramaz .
- Tat merkezinin afferenti talamustan gelir.
- Somatik duysal assosiasyon alanları ; posterior pariyetal kortekse yerleşmiş , Brodmann'ın 5 ve 7 nolu alanıdır.
- Sağ pariyetal korteks--> vücudun hem sağ hem de sol yanından haberdar.
- Sol pariyetal korteks--<sadece sağ tarafa dikkat etmeyi düzenler
- Somatik duysal asosiasyon alanları;
- 1)Somatik dusal alan I
- 2)Talamusun özl. ventrobazal çekirdeği
- 3)Görme korteksi
- 4)İşitme merkezi
- Somatik asosiasyon alanının lezyonnunda ; Konralateralde amorfosentez(dokunarak tanıma ve hissetme yeteneğinin kaybı)
- Kontralateralde kontralateral ihmal sendromu gelişir. Kişi kontralateraldeki neseneleri yok sayar.

Büşra AKGÖZ
4 Mayıs 2021
bottom of page