top of page

DÖNEM 2

KOMİTE 5

FİZYOLOJİ

DUYSAL KORTEKS

  • Primer duyu bölgeleri; Kortekse gelen duyuların ilk olarak şuura ulaştığı yer.
  • Primer somatik duyu merkezi--> Brodmann'ın 3,1,2 numaralı sahaları
  • Primer görme merkezi-->Brodmann'ın 17 numaralı sahası
  • Primer işitme merkezi-->Brodmann'ın 41 numaralı sahası
  • Primer tat merkezi-->Brodmann'ın 43 numaralı sahası
  • Primer koku merkezi-->Bradmann numarası yok. Priform korteks ve korteks periamigdaloideus
  • Primer somatik duyu merkezi, duyular primer alana gelmeden önce talamusa uğrar.
  • vücudun genellikle karşı yarımı ile ilgili somatik duyuları taşır.
  • Primer somatik duyu bölgesindeki Brodmann sahalarının bazılarının farklı duyular ile uyarılabildiği gösterilmiştir.
  • Brodmann 3b ve 1--> Deriden gelen mekanik duyu
  • Brodmann 2-->Derin dokulardan gelen basınç duyusu
  • Brodmann3a--> Kas iğciklerinden gelen duyular için daha hassas olduğu gösterilmiştir.
  • Somatik duyusal korteksin tabakları;
  • 1)Moleküler Tabaka
  • 2)Dış Granüler Tabaka
  • 3)Küçük Piramidal Hücre Tabakası
  • 4)İç Granüler Tabaka
  • 5)Büyük Piramidal Hücre Tabakası
  • 6)Poliformik /fuliform Hücre Tabakası
  • 1 ve 2. tabakalara alt beyin merkezlerinden kolaylaştırıcı sinyaller gelir.
  • 2 ve 3. tabakalara korpus kallosum aracılı karşı tarafa akson gönderir.
  • 4.tabakaya gelen sinyaller yukarı ve aşağı kortekse gönderir.
  • 5.tabaka bazal ganglion beyin sapı ,serebelluma aksonlar gönderir.
  • 6.tabaka talamusa aksonlar gönderir.
  • Gelen sinyaller ilk olarak 4. tabakayı uyarır,buradan kortekse(yukarı ve aşağı )yayılır.
  • Sekonder somatik duyu merkezlerinin afferentleri;ipsilateral tarftaki talamustan , kontralateral taraf primer somatik duyu alanından alır.
  • Sekonder somatik duyu alanlarının efferentleri;önemli bir kısmı primer somatik duysal kortekse , motor kortekse ulaşır.
  • Primer somatik duyu merkezi lezyonlarında -->iki nokta diskriminasyonu, stereognosia,pozisyon duyusu, vibrasyon duyusu bozulur.
  • Ağrı ve ısı duyusunun lokalizayonunu belirlemekte zorluk gelişir. Bulgular vücudun karşı yarımında gözlenir.
  • Sadece sekonder duyu merkezini etkileyen lezyonlarda önemli bir duyu kaybı gözlenmez.
  • Primer görme alanının afferent lifleri corpus genikulatum lateraleden gelir.
  • Sekonder görme alanı-->Brodmann'ın 18-19 ve 30 numaralı alanlarıdır.
  • Primer görme merkezi lezyonunda lezyonun büyüklüğüne bağlı olarak hastada görme kayıpları oluşur.
  • Sekonder görme merkezini lezyonunda objeleri,çizimleri ve yüzleri tanıyamama ,renkleri isimlendirememe ve tonlarını ayırt edememe ve objelerin hareketini algılayamama gibi bulgular ortaya çıkar.
  • Primer işitme merkezinin afferentleri corpus genikulatum medaialeden gelir.
  • işitmenin assosiasyon alanı ise Brodmann'ın 42 nolu alanıdır.
  • primer işitme merkezini rostral kısmı daha yüksek frekanslı sesler ile ilgilidir.
  • kaudal kısmı ise dah düşük frekanslı sesler ile ilgilidir.
  • Sumasyon kolonları; her iki kulağa verilen ses stimuluslarına hassas nöronlardan oluşur.
  • Supresyon kolonları; kontralateral kulağa verieln sesle uyarılırken ,ipsilateral kulağa verieln sesle inhibe olan nöronlardan oluşur.
  • İşitme yolları üst merkezlere bilateral ulaşır.
  • Primer işitme merkezinin tek taraflı lezyonunda kontralateral tarafta daha fazla olmak üzere,kısmi işitme kaybı ,seslerin lokalizasyonunu belirlemede zorlanır.
  • Wernicke Alanı(Gnostik alan); Brodmann'ın 5,7,39 ve 40 nolu alanlarıdır. Görsel ,somatik ve işitsel alanlar arasındaki integrasyonu sağlar.
  • Wernicke afazisi; Kısmı hasarında kişiler işitebilir,konuşulanı veya yazılanı anlayabilir ancak ifade edilen düşünceyi yorumlayamazlar.
  • Global Afazisi; Eğer hasar çok genişse kişi konuşulanı anlayamaz ve iletişim kuramaz .
  • Tat merkezinin afferenti talamustan gelir.
  • Somatik duysal assosiasyon alanları ; posterior pariyetal kortekse yerleşmiş , Brodmann'ın 5 ve 7 nolu alanıdır.
  • Sağ pariyetal korteks--> vücudun hem sağ hem de sol yanından haberdar.
  • Sol pariyetal korteks--<sadece sağ tarafa dikkat etmeyi düzenler
  • Somatik duysal asosiasyon alanları;
  • 1)Somatik dusal alan I
  • 2)Talamusun özl. ventrobazal çekirdeği
  • 3)Görme korteksi
  • 4)İşitme merkezi
  • Somatik asosiasyon alanının lezyonnunda ; Konralateralde amorfosentez(dokunarak tanıma ve hissetme yeteneğinin kaybı)
  • Kontralateralde kontralateral ihmal sendromu gelişir. Kişi kontralateraldeki neseneleri yok sayar.

Büşra AKGÖZ

4 Mayıs 2021

bottom of page